Томас Манн - зияткерлік прозаның шебері

Томас Манн - әйгілі неміс жазушысы, әдебиеттегі Нобель сыйлығының лауреаты, эпикалық романның шебері.

Томас Манн 1875 жылы 6 маусымда - Любек қаласында,  бай саудагер және қала сенаторы Томас Йохан Гейнрих Манннің отбасында дүниеге келді. 1891 жылы болашақ жазушының әкесі қатерлі ісіктен қайтыс болды, содан кейін анасы Джулия Манн және бауырларымен Мюнхенге көшіп барады. 1894 жылы Т.Манн Мюнхен университетінің студенті болады. 1895-1897 жылдар аралығында Томас ағасы Генрихпен бірге Италияда тұрады. 1898 жылы Мюнхенге оралып «Simplicissimus» неміс сатиралық журналының редакторы болып жұмыс істеді, сонымен қатар бір жыл армияда қызмет етті. Осы уақытта Томас өзінің алғашқы қысқа әңгімелерін жариялады. Өзінің алғашқы романы «Будденброктардың» табысынан кейін Томас Манн әдебиетпен бүтіндей шұғылдануға мүмкіндік алған. Бүгінгі таңда Томас Манн зияткерлік прозаның шебері деп атанып кеткен. Ол Лев Толстой мен Федор Достоевскийді өзінің ұстаздары деп санады, олардан XIX ғасыр әдебиетіне тән егжей-тегжейлі, ашылмаған таныстыру стилін мұра етті. Алайда, Маннның кітаптарының батыл, терең философиялық тақырыптары ХХ ғасырмен байланысты.

Атақ - даңқ жас авторға 1901 жылы, оның алғашқы романы «Будденброктар» шыққан кезде келді. Бір отбасының қайтыс болуы туралы оқиға. Манн бұл кітаппен төрт жыл жұмыс істейді. Романда ол Любектегі көпестер отбасының төрт ұрпағының өмірі мен құлдырауын суреттеді. Бұл оқиғаның өз тарихына негізделгенін болжауға болады. 1929 жылы жазушы осы кітап үшін әдебиет бойынша Нобель сыйлығын алды. «Будденброктар» романынаң кейін Томас Манн «Тристан» атты қысқа әңгімелер жинағын шығарды. Жазушы екінші романын - «Корольдік мәртебелі» 1906 жылдың жазында бастап, 1909 жылы бітірді.

1905 жылы Т.Манн неміс және еврей математигі және суретшісі Альфред Прингшейм Кейттің кіші қызына үйленді. Олардың алты баласы болды, төрт баласы әкесінің жолын қуып әдебиет саласында қызмет атқарған.

Бірінші дүниежүзілік соғыс кезінде Томас Манн консервативті саяси көзқарастарды ұстанып, пацитизм мен әлеуметтік реформаларға қарсы шықты. Жазушы өзінің жұбайының арқасында үлкен буржуазияның шеңберлеріне кірді. Осыған байланысты, Томас ұзақ жылдар бойы соғысқа қарсы және демократиялық көзқарастарды қолдайтын ағасымен ұрысып жүрді. Ұлтшылдар Веймар Республикасының сыртқы істер министрін өлтіргеннен кейін, Томас Манн Германия Демократиялық партиясына қосылып, оның көзқарастарын қайта қарады.

1945 жылы ол әлемдегі ең үлкен кітапхана - Конгресс кітапханасында «Германия және немістер» баяндамасын оқып шықты. «Зұлым Германия дұрыс жолдан тайған жақсы»- деп Германияны жақсылық пен жамандыққа бөлуге болмайтынын айтты.

Соғыстан кейін Томас Манн «Доктор Фаустус» романын шығарды, онда ол батыстық буржуазиялық зиялылардың жамандықтарын сипаттады. Өмірінің соңғы жылдарында Манн тағы бір «Таңдалған бір» романын, сондай-ақ «Қара аққудың қысқа әңгімесін»  жариялады. Т.Маннға  КСРО-ны қолдады деп айып тағылып 1952 жылы отбасымен Швейцарияға оралды. Автор 1955 жылы 12 тамызда Цюрихте қайтыс болып, бай әдеби мұра қалдырды.

Томас Манның «Будденброктар» романын «Әлем әдебиет кітапханасы»  сериясынан 2009 жылы шыққан кітабын біздің кітапханамыздың кітапхана қорынан алып оқи аласыздар.

                                                                    

                                                                                Абонемент бөлімі: А.Абдулганитова